*Της Πέγκυς Νίκα
«Πάρτε μαζί σας νερό. Το μέλλον έχει πολλή ξηρασία», έγραψε προφητικά ο Μεσσήνιος ποιητής Μιχάλης Κατσαρός και είχε απόλυτο δίκιο. Είναι γνωστό ότι ο «διάφανος χρυσός», όπως αποκαλείται, μελλοντικά θα είναι η αιτία διενέξεων αλλά και οικονομικού μαρασμού πολλών περιοχών.
Η Μεσσηνία αναπτύσσεται σε δύο τομείς που είναι απαιτητικοί στο νερό. Τον Τουρισμό και την Πρωτογενή Παραγωγή.
Το πρόβλημα έλλειψης νερού, ύδρευσης/άρδευσης, ήδη υπάρχει και το αντιμετωπίζουν πολλές περιοχές της Μεσσηνίας, ιδιαίτερα η Μάνη που αναπτύσσεται ραγδαία στον οικιστικό – τουριστικό τομέα.
Το πρόβλημα νερού για τις ανάγκες της γεωργικής παραγωγής, που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί της Πυλίας και Τριφυλίας, θα επιλυθεί σε μεγάλο βαθμό με την ολοκλήρωση των δύο φραγμάτων που έχουν σχεδιαστεί.
Συγκεκριμένα, ήδη προωθείται η κατασκευή του Μιναγιώτικου Φράγματος στην περιοχή της Πυλίας (Ευαγγελισμός, Φοινικούντα). Παράλληλα αναμένεται σύντομα να ολοκληρωθεί το έργο των σωληνώσεων διανομής του νερού στις καλλιέργειες, του ολοκληρωμένοι πια Φιλιατρινού Φράγματος, ώστε το νερό να γίνει αγαθό χρήσης για τους καλλιεργητές.
Εκεί που δεν διαφαίνεται λύση στο άμεσο μέλλον διότι δεν έχει προγραμματιστεί κανένα σχετικό έργο, είναι η Μεσσηνιακή Μάνη. Είναι γνωστό ότι το πρόβλημα λειψυδρίας είναι πιο έντονο στη συγκεκριμένη περιοχή, όπου το νερό άρδευσης είναι ανύπαρκτο, δεν ικανοποιεί τις βασικές ανάγκες και εμποδίζει τα όποια καλλιεργητικά σχέδια.
Το πρόβλημα έλλειψης ποσίμου ύδατος γίνεται πιο έντονο κατά τους θερινούς μήνες, δηλαδή στο ζενίθ της τουριστικής περιόδου από την οποία προσβλέπει η Μάνη ένα πολύ σοβαρό εισόδημα. Τόσο στην περιοχή του τέως Δήμου Αβίας όσο και στην περιοχή του τ. Δήμου Λεύκτρου, το πρόβλημα είναι σοβαρό. Στα τοπικά δίκτυα ύδρευσης παρατηρείται χαμηλή πίεση ή ακόμη και παντελής έλλειψη ροής νερού ενώ η ποιότητα στην περιοχή της Στούπας, Νέου Προαστείου κ.λπ., είναι υποβαθμισμένη, δηλαδή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πόση!
Η κατάσταση επηρεάζει αρνητικά την τουριστική κίνηση και σίγουρα δεν προσφέρει στη συνολική εικόνα που αποκομίζουν οι επισκέπτες από την πανέμορφη Μάνη.
Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη η εξεύρεση νέων υδατικών πόρων που θα λύσουν το πρόβλημα.
Η πιο πρόσφορη και οικολογική λύση είναι η κατασκευή φραγμάτων νερού άρδευσης στη Μάνη, η οποία είναι και η πιο οικολογική διαχείριση του πολύτιμου αυτού φυσικού αγαθού. Πέραν των άλλων, τα φράγματα προσφέρουν και έλεγχο της ροής των ρεμάτων, αντιμετωπίζοντας έτσι τα προβλήματα καταστροφών που επιφέρουν οι απότομες και ραγδαίες βροχοπτώσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Σήμερα τα νερά της βροχής που συγκεντρώνουν τα ρέματα φεύγουν με ταχύτητα και χάνονται στη θάλασσα, χωρίς να χρησιμοποιούνται και χωρίς να εμπλουτίζουν τον υδροφόρο ορίζοντα.
Ωστόσο, τα ύδατα που συγκεντρώνει ένα φράγμα είναι εκμεταλλεύσιμα αφού δίνουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούνται στην άρδευση καλλιεργειών, ιδιαίτερα σε περιόδους έντονης ανομβρίας. Συνεπώς, έτσι καθίσταται εφικτή η συνέχιση και η ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής και μη εποχιακών καλλιεργειών.
Αν υπάρξει έξυπνος συνδυασμός δύο δεξαμενών είναι δυνατή ακόμη και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας – μέθοδος που είναι η πλέον ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.
Εκτός αυτών όμως, τα φράγματα εμπλουτίζουν τον υδροφόρο ορίζοντα των περιοχών όπου έχουν κατασκευαστεί, γεγονός που σημαίνει ότι, πέραν των άλλων, ωφελούνται οι πηγές και οι υφιστάμενες γεωτρήσεις. Στις περιοχές μάλιστα που κατασκευάστηκαν φράγματα ή λιμνοδεξαμενές, παρατηρήθηκε περιβαλλοντική αναβάθμιση δημιουργώντας τοπία αισθητικής και οικολογικής αξίας, ελκυστικά για οικιστική, τουριστική ανάπτυξη και αναψυχή.
Τα φράγματα και οι λιμνοδεξαμενές είναι πολυδιάστατα τεχνικά έργα, με θετική επίδραση στην οικονομία ενός τόπου και σε πολλούς επιμέρους τομείς όπως, η γεωργίας, ο τουρισμός, το περιβάλλον, η γεωργία, την ενέργεια και τον αθλητισμό.
Η πρόταση λοιπόν για την κατασκευή φραγμάτων σε επιλεγμένα σημεία των ρεμάτων της Δυτικής Μάνης (πχ φαράγγι Βυρού, Φονέα κ.λπ) θα μπορούσε να λύσει πολλά προβλήματα έλλειψης νερού στην περιοχή, ακόμη για πόση με κατάλληλη επεξεργασία. Το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και στο φαράγγι του Νέδοντα που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει με νερό την Καλαμάτα αλλά και ένα μεγάλο τμήμα της Μάνης. Άξια μνημόνευσης είναι και η πολύ ενδιαφέρουσα η πρόταση του καθηγητή Υδρολογίας του ΕΜΠ, Δημήτρη Κουτσογιάννη, που έχει κατατεθεί στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, που, μεταξύ των αντιπλημμυρικών προτάσεων για τον Νέδοντα προτείνει την κατασκευή φραγμάτων – ταμιευτήρων νερού, σε τρεις υδατοστεγείς θέσεις του χειμάρρου ανατολικά της Καλαμάτας.
Τα φράγματα – υδατοστεγείς λεκάνες δεν απαγορευτικούς κόστους και δύσκολων τεχνικών παρεμβάσεων για την υλοποίησή τους. Πρέπει να μελετηθούν και να προωθηθούν μεθοδικά για «να έχουμε νερό στο μέλλον». Η στιγμή είναι κατάλληλη αλλά, ως γνωστό, οι καιροί και οι εξελίξεις δεν περιμένουν.
*Πέγκυ Νίκα – Παναγάκου, Υποψήφια Βουλευτής με τη Ν.Δ
